Bắt đầu từ năm 2017, theo hướng đổi mới của bộ Giáo dục và đào tạo, đề thi môn Ngữ văn được xây dựng theo hướng đánh giá năng lực và có nhiều thay đổi. Tuy nhiên, phần Làm văn bao giờ cũng chiếm từ 50% đến 70% số điểm. Trong đó dạng Phân tích, nghị luận về một tác phẩm văn học là kiểu bài thường găp. Đây là một trong những phần khó, yêu cầu học sinh phải vận dụng tối đa kiến thức ở phần Văn và Tiếng Việt để làm bài.
Làm thế nào để giúp các em học sinh lớp 9 biết cách làm bài văn phân tích, nghị luận về một tác phẩm thơ, truyện hoặc đoạn trích, làm cho các em đồng cảm với những giá trị nghệ thuật lẫn tư tưởng nhân văn trong tác phẩm, trang bị cho các em kĩ năng, hành trang cần thiết khi đối diện với một tác phẩm văn học trong chương trình... Chúng tôi biên soạn cuốn “Rèn kĩ năng phân tích tác phẩm Ngữ văn 9” để đáp ứng những yêu cầu đó.